Ureum nieren

Hoe sporen wij chronische nierziektes op?

21-10-2021

De ureumbepaling dreigt te verdwijnen uit de nomenclatuur en daarmee ook de terugbetaling door het RIZIV. Nochtans was ureumbepaling een efficiënte methode om nierdysfuncties aan te tonen. Hoe we de diagnose van chronisch nierlijden bij Labo Maenhout anno 2021 dan wel aanpakken, leest u in dit artikel.

Gigantische uitdaging

Chronic kidney disease (CKD) of chronische nierziekte dook pas in 1999 voor het eerst op in de medische literatuur. Ondertussen tonen recente studies aan dat meer dan tien procent van de Europese bevolking aan chronische nierinsufficiëntie lijdt, vaak zonder dat ze zich daarvan bewust is. Het identificeren van deze patiënten is dus een gigantische uitdaging.

CKD-opsporing via het KDIGO-model

De opsporing van chronische nierziektes gebeurt via het KDIGO-model (Kidney disease improving global outcomes). Dat is gebaseerd op twee parameters:

  • Het aantal overblijvende nefronen. Dit kan door middel van de eGFR (estimated glomerular filtration rate) eenvoudig bepaald worden op basis van leeftijd en serumcreatinine. Aangezien creatinine een zeer goedkope test is, is dit makkelijk te realiseren. Recent schakelde Labo Maenhout trouwens over op de meest accurate eGFR-formule (CKD-EPI). Deze vindt u op het resultatenblad terug wanneer u een serumcreatininebepaling aanvraagt.
  • De kwaliteit van de nefronen. Dit kan worden geëvalueerd door middel van de micro-albuminurie. Het RIZIV vergoedt deze test echter enkel bij mensen met een bewezen diabetes. Andere risicogroepen zoals hypertensiepatiënten hebben in België geen recht op terugbetaling.

Nieuw bij Labo Maenhout: gratis inschatting van de micro-albuminurie

Sinds oktober 2021 biedt Labo Maenhout een semikwantitatieve inschatting van de micro-albuminurie aan. Deze nieuwe service wordt bijgeleverd bij elke urinestripanalyse.

We gebruiken hiervoor moderne afleesapparatuur (met zeer gevoelige C-MOS detectoren) om de meetgegevens van urineteststrips om te zetten in albumineconcentraties. Dankzij onze unieke oplossing kan de kwaliteit van de nefronen bijgevolg zonder extra kost en zonder dure immunochemische micro-albuminebepaling worden bepaald.

Deze test is zeer robuust (Delanghe J, et al. Sensitive albuminuria analysis using dye-binding based test strips. Clin Chim Acta 2017;471:102-112).

Combinatie van twee parameters

Door de combinatie van de eGFR en micro-albumine slagen we erin elke patiënt in te delen volgens de geldende KDIGO-richtlijnen. Conform aan deze richtlijnen drukken we de geschatte micro-albuminurie uit in categorieën: <30 mg/L; 30-60 mg/L; 60-100 mg/L; 100-200 mg/L en >200 mg/L.

Daarbij dienen we rekening te houden met de grote intra-individuele variatie van het micro-albumine. Zware fysieke inspanningen kunnen een tijdelijke micro-albuminurie uitlokken (zonder belangrijke klinische betekenis). Zelfs recente inname van statines kan bij normale personen tijdelijk (enkele uren na inname) een lichte albuminurie uitlokken. Indien het resultaat repetitief positief is, wordt aangeraden een kwantitatieve micro-albuminetest aan te vragen.

Conclusie

Serumcreatinine en een urinestrip zijn een efficiënte combinatie om na te gaan of een patiënt een verhoogd risico op CKD (chronic kidney disease) heeft.