Nieuwe richtlijn ivm dyslipidemiën en arteriële hypertensie

02-01-2020

SCORE tabellen

De Systematic Coronary Risk Estimation (SCORE) tabellen zijn een intussen goed ingeburgerd hulpmiddel om het risico om binnen 10 jaar te overlijden als gevolg van een cardiovasculaire ziekte (CVZ) in te schatten. De tabel houdt rekening met geslacht, leeftijd, rookgedrag, totaal cholesterol en systolische bloeddruk (SBD) en drukt steeds een absoluut risico op een fataal event uit. Afhankelijk van de risicocategorie waarin een patiënt valt, wordt advies verleent en/of medicatie opgestart (zie volledige richtlijn voor tabel). Om te extrapoleren naar het totale risico op een cardiovasculair event (fataal + niet-fataal), vermenigvuldig bij mannen met 3 en bij vrouwen met 4.

Voorbeeld:

Een mannelijke roker van 40 jaar met een totaal cholesterol >225 mg/dl en een SBD >170 mmHg 4% kans heeft om binnen 10 jaar te sterven aan een CVZ.

Dat is evenveel kans als een 63-jarige mannelijke niet-roker met totaal cholesterol <175 mg/dl en SBD <130 mmHg.

Update

Belang van andere factoren en levensstijl

Niet alleen LDL-cholesterol en SBD zijn van belang, ook andere factoren dragen bij tot een verhoogd risico op CVZ. Patiënten met gedocumenteerde atherosclerotische CVZ, type 1 of 2 diabetes mellitus, zeer hoge individuele risicofactoren (bv bij familiale hypercholesterolemie of zeer hoge lipoproteïne a), chronische nierziekten of een verhoogde CT-coronaire calciumscore >100 moeten automatisch gecategoriseerd worden als (zeer) hoog risico op CVZ.

Een gezonde levensstijl blijft ook belangrijk. Preventie door middel van levenslange gezonde voeding en genoeg beweging is cruciaal, zeker gezien de bijwerkingen van medicatie.

LDL-cholesterol: lagere streefwaarden

Een nieuwe generatie cholesterolverlagende geneesmiddelen (Repatha en Praluent; tweewekelijkse subcutane toediening) kunnen het LDL veel lager doen dalen dan de traditionele statines. Daarom wordt het streefdoel voor LDL-cholesterol bij zeer hoog risico patiënten aangepast naar < 55 mg/dl in plaats van de huidige 70 mg/dl (zie figuur). Patiënten bij wie die waardes bereikt worden, ontwikkelen dan ook minder hart- en vaatziektes.

Doordat de Amerikaanse richtlijn nog steeds de grens van 70 mg/dl hanteert, blijft er wat controverse rond de haalbaarheid van deze nieuwe richtwaarde, vooral door de hoge kostprijs van de nieuwe generatie cholesterolverlagers.

Arteriële hypertensie

Voor patiënten met verhoogd risico tussen de 18 en de 65 jaar is het advies om te streven naar een bloeddruk lager dan 130/80, maar niet lager dan 120/80. Voor patiënten ouder dan 65 wordt echter aanbevolen om te behandelen tot een waarde van 130/80, maar niet lager. Uit studies is immers gebleken dat intensieve bloeddrukverlagende behandeling nevenwerkingen kan veroorzaken, zoals te lage bloeddruk, achteruitgang van de nierfunctie of electrolytenstoornissen. Ook wordt best van bij het begin reeds combinatietherapie opgestart.

De volledige richtlijnen kan u nalezen via volgende links:

Mach F. et al., ESC/EAS Guidelines for the management of dyslipidaemias: lipid modification to reduce cardiovascular risk: The Task Force for the management of dyslipidaemias of the European Society of Cardiology (ESC) and European Atherosclerosis Society (EAS), European Heart Journal Journal 2019;00:1-78

Williams B. et al., 2018 ESC/ESH Guidelines for the management of arterial hypertension, European Heart Journal, 2018;39:3021–3104